Warszawscy fabrykanci fortepianów

Warszawa nie posiada swojej produkcji fortepianów czy pianin od roku 1939. Wielu z nas zapomniało, że to miasto było kiedyś centrum produkcji fortepianowej w całej Polsce, a niejedna warszawska wytwórnia należała do czołówki europejskich producentów fortepianów!

Krakowskie fortepiany

Kto wie, kiedy i jakie fortepiany produkowane w Krakowie? Oj, musiało to być dawno... A może wcale?

Czarne, białe... Żółte.

Kiedyś, w jakimś kawale, ktoś pytał pianistę, kto wygrał partię - czarne czy białe? Na dzień dzisiejszy wszystkie partie fortepianowe wygrywają... żółte. A dokładnie, żółci.
Czy wszyscy wiedzą, że nowe fortepiany "Calisia" - to chińskie fortepiany? Nie?
No to poczytajcie post

Produkcja pianin w PRL

PRL zaledwie się skończył, jak już nie mamy własnej produkcji pianin... Niby jeszcze niedawno słyszeliśmy o działających fabrykach, a już wszystko szlag trafił.

Co gorsza, nikomu się nie chce zabrać za badanie i utrwalenie olbrzymiego kawału polskiej historii!

W następujących moich postach można co-nieco przeczytać o działających w powojennej Polsce fabrykach fortepianów i pianin:

Jak wybrać fisharmonię?

O czym trzeba wiedzieć podczas zakupu fisharmonii? O tym, że jest to zabytkowy, najczęściej nie do końca sprawny instrument, który może sprawiać pewne problemy i wymagać kosztownej renowacji.

Legnica pianos serial numbers

If you have the
"Legnica", "Offberg", "Lindbergh", "Balthur" upright piano,
you can check its serial number and age!
Lista numerów seryjnych pianin "Legnica".

Calisia serial numbers

All known numbers of CALISIA pianos.
Check your piano's age!
Po polsku: lista numerów seryjnych pianin i fortepianów Calisia.

Jak można sprzedać pianino?

Powiem tak: przez ostatni rok otrzymałem ponad 1000 maili w sprawie sprzedaży pianina, i tylko 6 - w sprawie kupna.
Co zatem będzie z pozostałymi 994 pianinami, które są do sprzedania?
One latami będą się bujać po różnych aukcjach i platformach ogłoszeniowych.
Rok temu wyceniłem komuś pianino - i ten ktoś się obraził na mnie za tak niską kwotę, niegodną jego ani jego wspaniałego pianina. Proszę bardzo. Dzisiaj ten "ktoś" po raz kolejny (dwudziesty?) umieścił swoje pianino na tablicy.pl. Do zobaczenia za kolejny rok, Panie Ktoś!
Co jednak zrobić, żeby nasze pianino miało szansę się sprzedać?

Czy opłaca się remontować pianino?

Czy warto poddawać renowacji zabytkowy fortepian?

To jest pytanie, na które odpowiedź jest bardzo smutna. Nie tylko dla właściciela "antycznego" fortepianu / pianina, ale i dla każdego, który odnosi siebie do świata, który, słowami prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego, właśnie się skończył.

Niestety, ciężko się z nim nie zgodzić.

Polskie fisharmonie

Czy w Polsce produkowano fisharmonie?
O tak.
Ale natrafić na nie dzisiaj praktycznie się nie da. Nawet rynek wtórny opanowany jest przez instrumenty zagraniczne.

Pianino przy kaloryferze

Niektórzy myślą, że pianino, od 20 lat stojące w domu, musi być w znakomitym stanie technicznym. Ot, gdyby stało pod gołym niebem, gdyby mieszkały w nim lisy, gdyby ktoś je wykorzystywał jako tratwę na jeziorze - to by było niedobrze!

Pytania o fortepianach i pianinach

Nurtuje Was mnóstwo pytań, w poszukiwaniach odpowiedzi na które wchodzicie na stronę Ars Polonica.
Nie ma na tej stronie czatu, a na pytania, zadane telefonicznie, odpowiedź uzyskuje tylko jedna osoba.
Jednak znalazłem na to sposób. Wszystkie pytania, które wpisujecie do wyszukiwarki, przepisałem w kolejności alfabetycznej - i na wszystkie udzieliłem odpowiedzi!

Jak się transportuje pianina?

Piszę o tym w poście Transport pianin.
Zanim zaczniecie wynosić własne pianino, koniecznie to przeczytajcie!

Klavierbau in Liegnitz

Tym razem postanowiłem zająć się produkcją fortepianów i pianin w Legnicy - w istocie, w Liegnitz, jako że ograniczyłem się 1945 rokiem. Po 1945 roku zaczęła się już całkiem inna historia...

Klavierbau in Breslau

Cała historia budownictwa fortepianów we Wrocławiu, czyli Breslau, którą udało mi się ustalić. Krótki zarys, fabrykanci, zakłady, warsztaty. Niestety, cała historia fortepianu w tym mieście zakończyła się w roku 1945, stąd też "Wrocław" ma do niej prawo jedynie względne...

Strojenie pianina

Nie wiem tak naprawdę, dla kogo przeznaczyłem ten post. Nie ma możliwości nauczyć się strojenia pianina czy fortepianu drogą siedzenia w internecie ani czytania korespondencyjnych porad. Tym nie mniej, każdy z nas potrzebuje czasem uporządkować swą wiedzę. Kiedyś już przebrnąłem przez takie coś - ucząc kogoś artystycznej gry na organach, poukładałem własną wiedzę, doświadczenie i przemyślenia, usystematyzowałem to, co znałem nieświadomie. Jakże bardzo mi się to później przydało!

Stary fortepian: dzieło sztuki, czy banalny składak?

Mając zabytkowy, antyczny fortepian lub pianino, zachwycamy się nim... Jego piękno, jego wiek wywołują w nas ogromne pokłady emocji.

Jak jednak w rzeczywistości mógł wyglądać proces jego produkcji? Może myślimy, że stary mistrz z lornetką w oku długimi miesiącami siedział w świetle świec, ręcznie wykonując każdy najdrobniejszy detal tego fortepianu?

Antyczne pianino - jak sprawdzić jego wiek?

Mamy w domu antyczne pianino, fisharmonię po pradziadku organiście, poniemiecki fortepian... Ile mają one lat? Jak to sprawdzić? Jakie są cechy szczególne dla konkretnej epoki?

Sterowanie ekonomiką rynkową

Dlaczego jeden fortepian kosztuje na allegro 500 złotych, a drugi - 100.000? Czy naprawdę tak ogromna różnica cenowa wynika z jakichś faktycznych przesłanek?

Wszystkie rosyjskie pianina

Lub, lepiej powiedzieć, radzieckie, gdyż w Rosji przemysł fortepianowy upadł, a nawet jeżeli nie upadł całkowicie, to obecnie jego "owoce" do Polski, na szczęście, nie docierają.

Jednak na polskim rynku nadal są liczne pianina wyprodukowane za czasów ZSRR.

Żeby się przekonać, czy nasze pianino pochodzi z Rosji lub ZSRR, zajrzyjmy na pełną ich listę:

Zabytkowe instrumenty

Dysponujemy pokaźną kolekcją zabytkowych instrumentów klawiszowych (fortepiany, pianina, fisharmonie, fortepiany stołowe), pochodzących z różnych krajów i epok. Więcej o nich można przeczytać na stronie o tym wirtualnym muzeum zabytkowych instrumentów klawiszowych.

Stare rosyjskie fortepiany

Krótki przegląd firm produkujących fortepiany i pianina w Rosji przed rokiem 1917. Wiele z tych instrumentów i dzisiaj można spotkać w Polsce.

Rosyjska ignorancja historyczna

Zapoznałem się z rosyjskim wydaniem poświęconym strojeniu pianin i fortepianów - i oniemiałem z wrażenia. Trudno o bardziej niekompetentne podejście do historii temperacji, stroju muzycznego, rozwoju instrumentów klawiszowych. Chodzi nie tylko o banalny brak wiedzy, cokolwiek dziwny u autorów podręcznika (!) - lecz o ordynarne kłamstwa, które, wygłoszone ex cathedra bez cienia wątpliwości, mają narzucić odbiorcy zupełnie jednoznaczny punkt widzenia. Typowe, prawda?

Fortepian za 1000 złotych

Kiedy widzimy w sieci takie ogłoszenie, myślimy: "wspaniała okazja!". Jednak czy zawsze tak jest? Czy za przysłowiowe grosze mamy szansę kupić wartościowy instrument, czy raczej "zawalidrogę" wymagającą 10x więcej inwestycji, by doprowadzić ją do stanu używalności? Na co zwrócić uwagę, kupując stary fortepian w okazyjnej cenie?

Pytania i odpowiedzi online

Przeglądając statystyki wizyt, widzę, czego szukacie w sieci. Zatem, choć i z pewnym opóźnieniem, mogę na Wasze pytania odpowiedzieć. Z pewnością skorzystają na tym następni odwiedzający, którzy mogą szukać odpowiedzi na te same pytania. Zapraszam do lektury:

Które pianino lepsze: cyfrowe czy akustyczne?

Kiedy stoimy przed wyborem, czy kupić pianino tradycyjne, czy elektryczne, musimy zważyć wszystkie "za" i "przeciw". O tym - w tekście

Jak należy dbać o pianino?

Jak należy dbać o instrument muzyczny, by posłużył nam długie lata? Wbrew pozorom, ani wieloletni "odpoczynek", ani nadmierna, regularna eksploatacja nie idą pianinu lub fortepianowi na korzyść. O minimalnych wymogach użytkowych piszę w poście

"Ars Polonica" - nowe wcielenie

Od pewnego czasu nie odczuwam satysfakcji z korzystania z Bloggera. Dodatkowo nie życzę sobie obligatoryjnego "uszczęśliwienia" mnie w postaci "uzyskania nowego wyglądu". Raz kiedyś spróbowałem i ledwie uszedłem z życiem, a teraz, jak się zapowiada, "szczęście" mnie już nie ominie.

Radzieckie pianina

W Związku Radzieckim nowe pianino kosztowało od 660 rubli w górę, co oznaczało równowartość ok. 4 średnich pensji miesięcznych. Gdybym próbował porównać tę kwotę do dzisiejszych polskich realiów, zaproponowałbym liczbę 6600 złotych, bowiem "średnia pensja" w ZSRR wg siły nabywczej była bliska "średniej pensji" polskiego nauczyciela dzisiaj. Tak jest: nauczyciela, a nie menedżera. Zatem, mimo podłej jakości, pianino w czasach radzieckich było towarem niezwykle luksusowym. Dalszych porównań już sobie odpuszczę.

Legnica vs. Calisia

Jakie są "Legnice" i "Calisie", wie chyba każdy. No, może poza ich właścicielami, żądającymi za używane pianina kwoty jak za fabrycznie nowy instrument.

Nie mogę jednak powiedzieć, że te instrumenty są a priori złe. Owszem, znane mi fortepiany "Calisia" pozostawiały po sobie bardzo niemiłe wrażenia i w żaden sposób nie mogły uchodzić za ekwiwalent jakichkolwiek innych przyzwoitych instrumentów. Trudno zresztą porównywać "Calisię" ze "Steinwayem" czy "Yamahą", ale już w porównaniu z fortepianami wyprodukowanymi w obozie socjalistycznym znacznie korzystniej wypadały np. instrumenty czeskie (Petrof, Weinbach i inne). Wśród instrumentów produkcji NRD zdarzały się z kolei tak bardzo przyzwoite instrumenty (Gebr. Niendorf, Bluthner), jak i zupełny chłam, produkowany często nie w fabrykach muzycznych, lecz... meblowych (Rönisch, August Förster - ponoć tego ostatniego produkowali również Czesi). Pozostałe marki instrumentów bułgarskich, jugosłowiańskich czy rumuńskich zupełnie się nie liczyły na rynku, gdyż prawie nigdy nie opuszczały granic rodzimego kraju.

Perełki aukcyjne

Nie ma ani dnia bez niezwykle ciekawych opisów instrumentów muzycznych, wystawionych na Allegro lub innych serwisach. Niektóre są oszukańcze, niektóre są bałamutne, niektóre - zabawne, a niektóre - niestety, smutne...

Sic transit gloria mundi...

Zawędrowałem na pewne rosyjskie forum fortepianowe.
Ktoś próbuje pozbyć się zabytkowego gabinetowego Beckera, proponując go za darmo pod warunkiem wyniesienia we własnym zakresie.
Fortepian wydaje się być utrzymany w przyzwoitym stanie, poza tym jest to XIX-wieczny zabytek. Nikomu, jak się wydaje, niepotrzebny.

Przeraża jeden z postów zamieszczonych przez kogoś z forumiczów:

AAA Fortepian pilnie sprzedam!!!

Od czego rozpoczyna przeprowadzkę rodzina muzyków?

Od transportu fortepianu.

Czym kończy przeprowadzkę rodzina "zwykła"?

Upchnięciem fortepianu komukolwiek za wszelką cenę.

Niestety, jeżeli mamy fortepian za mebel, czyli nie potrzebujemy go na co dzień, musimy zdawać sobie sprawę, że kiedyś nadejdzie ten dzień, kiedy będziemy musieli coś z nim zrobić. Albo nieoczekiwana przeprowadzka, albo sprzedaż domu po babci, albo generalny remont domu / mieszkania, albo spodziewamy się dziecka i potrzebujemy miejsca na urządzenie pokoju.

Drodzy właściciele instrumentów muzycznych!

Jeżeli piszecie do mnie, że posiadacie do sprzedania fortepian / pianino z "1800", "1820", "1840" itp. roku, po czym okazuje się, że właściwa data powstania instrumentu to 1880, 1900 lub 1914, to nie WY powinniście się obrażać na mnie za ustalenie prawdy, lecz JA na Was - za próbę oszustwa! I proszę mi nie wmawiać, że "sprawdzaliście wiek instrumentu w archiwach", książkach i innych internetach - bo to jest żenujące. To JA sprawdzam te i inne szczegóły, bo się tym zajmuję. A WY co?

Stroiciele i partacze

Dzisiejsze czasy są dla stroicieli fortepianów kiepskie. Nie dość, że coraz rzadziej ludzie mają coś do strojenia, że coraz częściej używają "instrumentów" elektronicznych, że coraz rzadziej w ogóle uprawiają muzykę, to jeszcze każdy dzisiaj może sobie kupić przyrządy do strojenia - klucze, tunery, kliny - i postradać zmysły, uważając, że oto może już stroić fortepiany.

Erard serial numbers

When I bought my Erard piano (nr 38180), I tried to find its age. Internet is full of quasi-exact dating of Erard pianos, but in fact the doubts are huge. So, I decide to make my own research and put together all documented facts about relations of Erard serial numbers to years of production. I have used different sources, so I am only a compiler, but not the author of information. So, if you need to date your own Erard piano, you can use this table.

Temperacja średniotonowa (mezotoniczna)

Czym jest najbardziej powszechny w dawnych czasach - na obszarach całej Europy - strój mezotoniczny, zwany również średniotonowym? Jakie są jego możliwości? Jakie jego wady i zalety? Spróbuję opisać to w krótkim artykule.

Fakty i mity o strojeniu fortepianów

1. Fortepian czy pianino nadaje się do strojenia tylko wtedy, gdy jest całkowicie sprawne.

Jest to jednocześnie i prawda, i fałsz.

Fakty i mity o fortepianach i pianinach

1. Pianino ma "pedała".

Nie, pianino ma "pedały". Przeraża mnie polska "nowoczesna" słowotwórczość.

Fortepian: początek końca

Problemy fortepianu, jego producentów, wykonawców i stroicieli nie zaczęły się dzisiaj.
One zaczęły się w momencie wynalezienia gramofonu. Potem było już tylko gorzej.

Bez tytułu

Gdy muzyk zastanawia się nad celowością rekonstrukcji starego fortepianu, on upodabnia się lekarzowi, zastanawiającego się nad celowością leczenia starego człowieka.

Kawały fortepianowe

-- Kochanie, kiedyś kochałeś mnie bardziej... ciągle trzymałeś mnie za ręce...
-- Ależ skarbie, odkąd sprzedaliśmy pianino, nie ma w tym najmniejszej potrzeby!

Wymiary fortepianów

Istniejące dzisiaj fortepiany różnią się ze względu na długość ich skrzydła (inaczej mówiąc, ogona). Budowniczowie fortepianów od wielu dziesięcioleci starali się wyprodukować tak krótki fortepian, jak tylko się da. Niestety, akustyczne właściwości strun (a dokładniej, ich długości) narzucają swoje warunki, zgodnie z którymi fortepiany o długości poniżej 145 cm mają kiepskie brzmienie. Tym nie mniej, najmniejsze ze znanych mi fortepianów mają długość zaledwie 138 centymetrów (i nie należą, co oczywiste, do "elity brzmieniowej" wśród fortepianów). W tym przypadku, jak widzimy, ich długość jest mniejsza od szerokości, ta bowiem jest uwarunkowana standardową szerokością klawiszy i standardową ich liczbą (88 lub, rzadziej, 85) w każdym fortepianie.

Handel wyrobami z kości słoniowej

... powstałymi po 1947 roku jest w Unii Europejskiej zakazany.

Niestety, nie brakuje nadgorliwych prokuratorów, którzy, zamiast tępić mafię, wchodzą z policją do domów właścicieli starych pianin czy fortepianów, którzy dlaczegoś zechcieli sprzedać swój instrument i wystawili go na aukcję.

Co ma wspólnego fortepian z samochodem?

1. I jeden, i drugi wymaga okresowych przeglądów, wymiany, czyszczenia, uzupełnienia...
2. I jeden, i drugi najczęściej przechowuje się w garażu...

To jest dowcip, lecz całkowicie wzięty z życia.

Podobnie jak samochód, fortepian wymaga przeglądów okresowych i strojenia. To nie jest mechanizm, który funkcjonuje niezawodnie od momentu zakupu do momentu śmierci naturalnej. Bez stosownych przeglądów owa "śmierć naturalna" nastąpi o wiele szybciej, niż by mogła.

Cytat dnia

"Dla osób początkujących zalecamy fortepiany o mniejszych bajerach, ponieważ czym więcej funkcji na fortepianie tym większy problem co kiedy trzeba przyciskać."
Mamma mia... Otóż jest w internecie strona, rzekomo o fortepianach, lektura której w każdym momencie przypomina wizytę w cyrku. Ale przecież ktoś to czyta i bierze na poważnie... Ktoś może chcieć się czegoś nauczyć...
Nie, nie będę umieszczał linka na tę stronę - szkodnictwo należy tępić.

Szacowana wartość zabytku: mniej niż zero...

Z ostatniej chwili:

natrafiłem na ciekawą dyskusję z forum anglojęzycznego.

Właściciel[ka] zabytkowego pianina pisze (napotkane błędy w nazewnictwie poprawiam automatycznie):

"Posiadam rzadkie pianino. Jest w świetnym stanie. Producentem jest "F. Haenel & Sohn" z Naumburga, z mechaniką Isermanna, o numerze seryjnym 1802. Na górnej pokrywie dwa medale. Nie wiem, ile to pianino ma lat (chyba pochodzi z okresu 1880-90) i jaką ma wartość finansową?"

Pianino sprzedam

Gdy parę tygodni temu zamieściłem ogłoszenie w sieci o chęci odkupienia starych instrumentów muzycznych, nie sądziłem, że zostanę dosłownie zawalony ofertami.

Zgłasza się do mnie kilka osób dziennie: telefonicznie, SMSowo, mailowo. Czasem proponują "stare pianino", które się okazuje być "Legnicą" z lat 1980-ych. Czasem oferują "przedwojenne pianino", które owszem, pochodzi sprzed wojny, z tym że nie II Światowej, a Krymskiej. Albo, jak kto woli, Secesyjnej.

Rynek wtórny pianin

Niestety, dla właścicieli tradycyjnych instrumentów muzycznych nadeszły niedobre czasy. Producenci takich instrumentów obecnie ledwo zipią, próbując komukolwiek sprzedać produkcję. Zaś właściciele, którzy chcą "upłynnić" posiadane dotychczas instrumenty, zmuszeni są sprzedawać je za ułamek wartości.

Dlaczego tak się dzieje?

Ile lat ma moje pianino?

Dzisiaj kilka mitów.

1. Moje pianino pochodzi z XVIII wieku.

Żadne pianino nie może pochodzić z XVIII wieku, gdyż wówczas po prostu jeszcze nie zostało skonstruowane. Pierwsze pianina zaczęły się pojawiać w latach 1820-ych, a na dobre wprowadziły się na rynek dopiero ok. 1840. Lecz i tak ewentualność tego, że w Polsce przetrwało tak stare pianino, jest niemal zerowa. Większość zachowanych obecnie w Polsce zabytkowych pianin powstała po ok. 1880 roku.

Wycena fortepianu / pianina

Ile kosztuje mój fortepian? Mam pianino, które chcę sprzedać, ale nie wiem, za ile?

To są częste dylematy stojące przed właścicielami instrumentów muzycznych - zwłaszcza tymi, którzy nie umieją nimi się posługiwać.

Ars Polonica - Sztuka polska

Ostatnimi czasy podjąłem się stworzenia kolekcji instrumentów muzycznych. Szkoda patrzeć, jak zabytkowe fortepiany, fisharmonie, pianina gniją po strychach, piwnicach, stodołach itp. Mamy w Polsce takie skarby, których chyba nikt nigdzie się nie spodziewa.

Oczywiście, w Polsce przetrwały nie tylko zabytki polskie, ale i europejskie.

Jeżeli chodzi o kolekcje instrumentów muzycznych, to w Polsce nie ma ich wiele. Owszem, jest Muzeum instrumentów muzycznych w Poznaniu - jednak tam instrumentów nie wolno dotykać, a większość z nich jest w stanie nienadającym się do muzykowania. Stoją sobie niby meble. Muzeum mebli? Cóż, smutny żart.